LAPAROSCOPIC ROUX-EN-Y GASTRIC BYPASS (LRYG
ئەمە بە دایكی نەشتەرگەرییەكان و كۆنترینیان دادەنرێت و لە ساڵی 1960ەوە و لە ساڵی 1994ەوە بە پێنۆڕ ئەنجام دەدرێت، لە ماوەی 20 ساڵی رابردوودا نەشتەرگەرییەكە بەردەوام پەرەی پێدراوە تا گەیشتۆتە شیچوازی ئێستای.
گەدەیەكی بچووك و قەدبڕی دەكرێت لە پاشماوەی گەدە و یەكەم سێ پێی ریخۆڵە باریكە و ئەنجامدانی دوو پێك بەست یەكەمیان لە نێوان گەدە نوێیەكە و ریخۆڵە باریكە و دووەمیان لە نێوان ریخۆڵە باریكە و ریخۆڵە باریكە كە ئەمەش بە (قەدبڕی نزیك) ناسراوە و مەترسی ئاڵۆزی مژینی تۆخمە خۆراكییەكانی لێناكرێت.
تێكڕای ۆژانەی كالۆرییەكان بۆ نەخۆش لە دوای نەشتەرگەری بریتییە لە 800تا900 كالۆریی رۆژانە، بەمەش زۆر گرنگە ئەولەویەت بۆ خۆراكی نەخۆش دابنرێت بەم شێوەیە: یەكەم پرۆتین، دووەم میوە و سەوزە، ئینجا كاربۆهیدرات، بەڵام خواردنی شەكرەمەنییەكان رەنگە ببێتە هۆی سەرسوڕان، زیادبوونی لێدانەكانی دڵ، ئازارەكانی سك و سكچوون، ئەمەش سوودێكی باشتری دەبێت ئەگەر شیرینەمەنییەكان هۆكاری سەرەكی قەڵەوی نەخۆش بێت.
پێشبینی دەكرێت نەخۆش 60 تا 80% كێشی زیادی لەشی لە دەست بدات، لە دەستدانی كێش سەرەتا لەوانەیە خێرا و لەناكاو بێت و پێویستە نەخۆش وەرزش ئەنجام بدات بۆ ئەوەی زۆرترین كێشی لەشی لە دەست بدات، هەروەها بۆ لەدەست نەدانی پەیكەرە ماسوولكە.
بەشی زۆر سەرنجڕاكێش لەم كردارە ئەوەیە كە دەرفەتێكە بۆ چارەسەر كردن لە نەخۆشی شەكرەی جۆری دوو و رەنگە لە هەفتەی یەكەمی دوای نەشتەرگەری دەرمانەكانی چارەسەری شەكرە بوەستێنرێ، هەروەها لەوانەیە لە دەست چەند كاردانەوەیەكی شەكرە رزگار بێت بەتایبەتی ئەوانەی كاریگەرییان لەسەر شەكرە لەسەر گورچیلە.
كاردانەوەكان لەوانەی خێرا بن و لە 1 بۆ 2%ی حاڵەتەكان روودەدەن و رەنگە پەیوەندیی بە چەند بابەتێكی هونەرییەوە هەبێت لەكاتی نەشتەرگەری:
- دزەكردن: لە پێك بەستەكان یان سەرنەكەوتن لە پلانی لابردنی گەدە بە نەشتەرگەری لە 1%ی حاڵەتەكان بە پشت بەست بە شارەزاییمان لە GBMC روودەدات، ئەمەش پێویستی بە نەشتەرگەرییەكی خێرا هەیە لە چاككردنەوەی دزەكردنەكە بە رێگای پێنۆڕ.
- خوێنبەربوون: پێویستی بە چوونە ژووری نەشتەرگەری یان گواستنەوەی خوێن هەیە لە كەمتر لە 1%ی كردارەكان.
كاردانەوە خێراكانی تر؟
- تەسك بوونی پێكەوەبەستنی سەرەوە (لەنێوان گەدە و ریخۆڵەكان): ئەمەلە كەمتر لە 3%ی نەخۆشەكان روودەدات، نەخۆش بە دەست سەختی قوتدان و ئازارەكانییەوە دەناڵێنێت، ئەمەش دوای 3 تا 5 هەفتە دوای نەشتەرگەری روودەدات و لە زۆربەی حاڵەتەكان بە رێگای پێنۆڕەوە چارەسەر دەكرێت نەك نەشتەرگەری.
سەبارەت بە كاردانەوە درێژخایەنەكان:
- كول بوونی گەدە: بریتییە لەكولبوونی بەشی سەرەوەی گەدە (لەنێوان گەدە و ریخۆڵەكان)، 99%ی هۆكارەكانی یان جگەرەكێشان یان بەكارهێنانی هێوركەرەوەی ئازاری جومگەكان وەك ئەسپرین، ئەدفیل، ڤۆلتارین، برۆفۆن، یان دكلوجسك، چارەسەر بریتییە لە دووركەوتنەوە لە جگەرەكێشان و هێوركەرەوەكانی ئازار، هەروەها پێویستە ئەو چارەسەرانە بەكاربهێنرێن كە پزیشكی تایبەت بۆی دیاری كردووە.
- قۆڕی ناوەوە لەگەڵ مەترسی داخستنی ریخۆڵەكان: كەمتر لە 2%ی نەخۆشەكان بە دەست ئازارەكانی سك و ئاوسان دەناڵێنن، و زۆر جار دووبارەیە، زۆر جار لە رێگای تیشیكی پارچە پارچە دەستنیشان دەكرێت و هەندێك جاریش پێویستی بە پێنۆڕ هەیە بۆ دەستنیشانكردنی، چارەسەر بریتییە لە ئەنجامدانی نەشتەرگەری كە ئەویش زۆر جار بە پێنۆڕ ئەنجام دەدرێت.
چاودێری درێژخایەنیش زۆر گرنگە بۆ دڵنیابوون لەوەی كە خۆراك تەندروستە، بەلایەنی كەمەوە پێویستە ساڵانە جارێك پشكنین ئەنجام بدرێت و ئەگەر پێویست بوو ئەوا رێژەی ڤیتامین و كانزا جۆراوجۆرەكانیش بزانرێ، بە چاودێری ورد نەخۆش دەتوانێت بە رێژەی 90تا95% ئەنجامەكانی بهێنیتە دی، ئەم كردارەش زۆرترین رێژەی سەركەوتنی بەدەستهێناوە بەراورد بەزۆر لە نەشتەرگەرییەكانی دیكە.